شاید بارها رکورد شکنی در تولید سیمان کشور را در مجامع مختلف علمی و اقتصادی و همینطور اخبار شنیده باشید. جالب است بدانید که امروزه کشورهای توسعه یافته از تولید بیشتر این محصول فاصله گرفته و حتی الامکان این مواد را وارد می کنند.علت چیست؟ چرا در صف رکورد داران تولید سیمان، کشورهای توسعه یافته کمتر دیده می شوند؟ تولید آمریکا تقریباً برابر ایران است و بین ۱۰ کشور پر تولید به جز آمریکا بقیه کشورهای در حال توسعه می باشند.
مهمترین مسئله در این خصوص توجه به محیط زیست می باشد. ترکیبات اصلی سیمان متشکل از ماسه، آهک، سنگ آهن و اکسید آلومینیم بوده که در شرایط ویژه تحت حرارت بالا در هم واکنش داده می شوند و سپس آسیاب شده و عرضه می شوند. مصرف این مواد معدنی با تخریب محیط زیست همراه می باشد و از آنجا که این ماده پر مصرف می باشد حجم زیادی از معادن و کوهها را به مرور زمان از بین می برد که می تواند علاوه بر ایجاد مناظر ناهنجار، باعث تغییرات اقلیمی در محیط شود و همینطور حمل و نقل این مواد در حجمهای بالا باعث بالای انرژی می شود.
دومین مسئله مربوط به فرآیند تولید این ماده است. انرژی مصرفی بالای این صنعت از انواع سوختهای فسیلی و انرژی الکتریکی تامین می شود که هر دوی این منابع انرژی آلاینده محیط زیست می باشند و محصول واکنش مواد اولیه نیز بخشی گاز دی اکسید کربن می باشد که جزء گازهای مهم گلخانه ای بوده که باعث تغییرات آب و هوائی محیط می شود و همچنین محیط را اسیدی و خورنده می کند. در کنار این آلودگی ها که در سطح گسترده پراکنده می شود، گرد و غبار کارخانه نیز در سطح منطقه نیز آلوده کننده محیط زیست می باشد.
به منظور کاهش اثرات این عوارض، تحقیقات زیادی در سراسر دنیا در حال انجام است. یکی از روشهای نوین در کاهش مصرف سیمان، استفاده از افزودنی های شیمیایی بتن می باشد که منجر به کاهش بتن تا ۲۰% می باشد. این بدان معناست که اگر این کاهش را به میزان ۱۰% هم در نظر بگیریم، و مصرف سیمان کشور را بر اساس آخرین آمار حدود ۶۰ میلیون تن در سال لحاظ کنیم، تقریباً ۶ میلیون تن در سال می توانیم سیمان کمتری تولید کنیم و این مسئله به این معناست که بدون هیچ سرمایه گذاری معادل ۲ کارخانه بزرگ سیمان تولید سیمان داشته ایم بدون اینکه هیچ صدمه ای به محیط زیست وارد کنیم.
ضمناً کیفیت بتن نهائی به مراتب بهتراز بتن بدون افزودنی می باشد به این دلیل که هر چه سیمان مصرفی در واحد متر مکعب بتن بیشتر باشد دوام بتن در برابر عوامل خورنده کاهش می یابد و عمر بتن کم می شود.
سرانه مصرف این مواد در کشور ما نسبت به دنیا بسیار پائین می باشد. مهمترین دلیل عدم مصرف این مواد فرهنگ مصرف و بعد از آن هزینه مشهود اولیه ای می باشد که به پروژه تحمیل می شود اگر چه این هزینه نیز با کاهش مصرف سیمان و هزینه های کمتر اجرائی جبران می شود. ما تنها اگر فقط به امروز فکر کنیم و کاهش اثرات زیست محیطی را در نظر بگیریم و افزایش عمر بتن را که امروزه بسیار پر اهمیت می باشد را نادیده بگیریم می توانیم ببینیم که چقدر مصرف این مواد می تواند برای کشور ما ارزنده باشد.